Enginar Denince…
Enginar (Cynara Scolymus L.) Akdeniz orjinli ve besin değeri yüksek bir bitki türü olup,
insan beslenmesinde ve ilaç sanayiinde yaygın bir şekilde kullanılmaktadır.
Ülkemizde 5 il (İzmir, Aydın, Bursa, Antalya ve Adana) enginar üretimi noktasında başı çekmektedir.
Enginar çeşitlerine bakacak olursak 2 tür ön plana çıkmaktadır.
Sakız Enginar ve Bayrampaşa Enginar.
Tarihte Enginar
Bazı kaynaklarda enginarın yabani formlarının yapraklarının değerlendirildiğine ilişkin ilk bilgilerin
M.Ö. 300 yıllarına kadar uzandığı görülmektedir.
Enginar, eski Yunanlılar ve Romalılar dönemlerinden beri bilinen ve bu dönemlerde
kral sofralarında yemek olarak tüketilen bir sebzedir.
Enginarın Faydaları
Enginarın faydalarına şöyle bir göz atacak olursak ilk olarak toksin temizleme yeteneğini sayabiliriz.
Bu nedenle artirit ve romatizması olan kişilere bol miktarda ve düzenli olarak enginar tüketimi tavsiye edilir.
Ayrıca, içerisindeki cynarin maddesi nedeniyle enginar karaciğer dostu olarak bilinmektedir.
Aynı anda hem karaciğeri uyararak safra asidi salgılamasını, hem de safra kesesini uyararak
safra asidinin bağırsağa dökülmesini sağladığı gözlemlenmiştir.
Bu sayede bağırsaklarda bulunan yağların daha hızlı geçişini ve parçalanmasını sağlayarak
sindirimi kolaylaştırdığı ve hızlandırdığı bilinmektedir.
Enginarlı Tarifler
Gelelim bu şifa kaynağı enginarın, maharetli ellerde ne tarz lezzetlere dönüştüğüne.
Enginarlı tarifler bölgeye, kültüre damak tadına göre değişiklikler gösterse de biz burada çokça bilinen,
“enginar tarifi” deyince akla ilk gelenlerden ismen bahsedeceğiz.
Akabinde de bazı enginar yemeklerinin tarif detayına gireceğiz.
Enginar tarifleri diye şöylece bakındığımızda karşımıza ilk çıkacak olan lezzetler zeytinyağlı enginar dolması,
enginar salatası, garnitürlü enginar, ege usulü zeytinyağlı enginar yemeği, enginar kalbi mezesi, etli enginar, baklalı enginar,
çanak enginar dolması, enginar püresi, tavuklu enginar, bezelyeli enginar,
kuzu etli enginar, enginar suyu, enginar sirkesi olarak sayılabilir.
Ne kadar da çok enginarlı yemek var değil mi :)
Evet farkındayız listedeki lezzetlerden 2 tanesi önce bizi de tereddüde düşürdü.
Acaba yazsak mı yazmasak mı diye düşündük. Doğru bildiniz enginar suyu ve enginar sirkesi.
Neden sonra farkettik ki haksızlık olacak.
Enginarlı tariflere ilave ettik. Ne de olsa enginarlı :)
Enginar Hakkında Merak Edilenler
Malum biz Aydın’ın Nazilli ilçesinde yaşıyoruz. Ege Bölgesi’nin kritik lokasyonlarından birindeyiz.
Tat, tarih, tabiat üçlemesinin yanına bir de kıyı şeridine güzergâh olmaklığımızı da eklersek
“Egesel” mevzularda bir danışma noktasıyız diyebiliriz.
Bunu biz demiyoruz. Gelen telefonlar, mesajlar, mailler bize gösterdi ki insanlar bizi fahrî bir Ege Kültür Elçisi olarak görüyor :)
Bundan rahatsız değiliz tam aksine memnun oluyoruz. Ege’mizi her yönüyle tanıtmaktan gurur duyarız zira…
Konumuz enginar olunca buradan devam edelim.
Enginar kaç çeşittir,enginar suyu nedir, enginar sirkesi üretim aşamaları nelerdir
, zeytinyağlı enginar tarifi nasıldır, enginar yemeği denince akla ilk hangi tarif gelir,
farklı enginar yemeği tarifleri paylaşır mısınız, enginar kaç dakikada pişer, enginar kalbi, çanak enginar, bebek enginar,
çiçek enginar elhasıl enginar türleri arasındaki farklılıklar nelerdir gibi sorular geliyor çoğu zaman.
Tabi biz vaktimiz ve bilgimiz yettiğince bu enginarlı sorulara
gerek sosyal medya hesaplarımızdan gerekse mail yoluyla cevap vermeye çalışıyoruz.
Ama bu kadar kapsamlı bir mevzunun, bu kadar kıymetli bir sebzenin belki de en muhit ve ansiklopedik açılımı
belki de müstakil bir enginar bloğunda ya da adeta bir enginar uzmanı edasında,
akademik yayınlarla desteklenerek ciddi bir çalışmada ele alınması lazım.
Biz kendimizi bu mucizevi sebzenin her bir detayına hâkim bir enginar eksperi gibi görmediğimiz için öncelikle kolay,
herkesin yapabileceği, Ege kültüründe annelerimizin uzun yıllardır yapageldiği enginar tarifleri ile başlayalım istedik.
Vaktimiz elverdiği ölçüde de diğer enginar mevzularını web sitemizde ve sosyal medya hesaplarımızda paylaşmaya devam ederiz.
Pratik Enginar Tarifleri
MALZEMELER:
7 adet çanak enginar, 2 adet havuç, 2 adet orta boy patates, 1 adet kuru soğan,
2 avuç bezelye, 10 dal dereotu, yarım su bardağı su,
yarım çay bardağı zeytinyağı, 1 tatlı kaşığı toz şeker, 2 çay kaşığı tuz, 1 çay kaşığı karabiber
YAPILIŞI:
Çanak enginarları kavanozundan çıkartıp suda geçirin.
Kuru soğanı, patatesleri ve havuçları tavla zarı büyüklüğünde doğrayın.
Soğanları yarım çay bardağı zeytinyağıyla birlikte sığ bir düdüklü tencerede kavurmaya başlayın.
Havuç ve patatesleri ekleyin.
Bezelyeleri, 2 çay kaşığı tuzu ve 1 çay kaşığı karabiberi ekleyin.
5 dal kadar dereotunu da ince ince kıyıp tencereye ilave edin.
Enginarları çukur tarafları yukarı bakacak şekilde yerleştirdikten sonra sebzelerin bir kısmını
kaşık ile enginarların içerisine yerleştirip üzerine 1 tatlı kaşığı toz şeker serpin.
Tencereye yarım su bardağı su ekleyin ve düdüklü tencerenin kapağını kapatın.
Düşük basınç ayarında düdük kapanana kadar yüksek ateşte pişirin.
Düdük kapandıktan sonra altını kısıp 10 dakika pişirin.
Açtığınızda enginarlar hâlen sertse, kapatıp birkaç dakika daha pişirebilirsiniz.
Piştikten sonra tencerenin basıncını alın.
SUNUMU:
Soğuduktan sonra, servis ederken kalan 5 dal dereotunu da kıyıp taze olarak üzerlerine serpin.
Şimdiden afiyet olsun :)
MALZEMELER:
4 tane çanak enginar, 2 su bardağı pirinç, 3 bardak sıcak su (et veya tavuk suyu olursa daha güzel olur, bulyon kullanmıyoruz),
2 tane orta boy kuru soğan, yarım demet dereotu, 3 dal taze soğan (yeşil kısımlarını incecik kıyacağız),
yarım limon suyu, zeytinyağı, tuz, 2 tane kesme şeker
YAPILIŞI:
Çanak enginarlarımızı istediğiniz büyüklükte doğrayın.
5-6 dakika kadar haşlayabilirsiniz.
Kuru soğanları yemeklik doğrayarak, zeytinyağı ilave ettiğiniz tencerede güzelce kavuruyorsunuz.
Yıkayıp süzdüğünüz pirinçleri de ilave edip kavurmaya devam ediyorsunuz.
Enginarları ve yeşil soğanları da ilave edip birkaç kere döndürüp sıcak suyu ilave ediyorsunuz.
Tencerenin kapağını kapatmadan tuz, şeker ve yarım limon suyunu da ilave ediyor suyunu çekene kadar pişiriyorsunuz.
SUNUMU:
Pilav suyunu çektiğinde incecik kıydığınız dereotlarını da ekliyorsunuz.