Salça saklamanın püf noktaları nelerdir? Salçanın küflenmesinin sebebi nedir? Salçanın kararmaması için neler yapılır? Salça buzlukta mı saklanır?
Bu ve buna benzer salça muhafaza şartları hakkında merak ettiklerinizi yazımızda bulabilirsiniz. Keyifli okumalar…
İster domates salçası olsun isterse biber salçası, her ikisi de Türk mutfağının vazgeçilmezlerindendir. Kimi zaman kırmızı toz biberle birbirlerini ikame etmeye çalışsalar da sanıyoruz salça çeşitlerinin yeri bir başkadır.
Basit bir kahvaltı öğününden tutun ara öğünlere, öğle atıştırmalığından akşam ki mükellef sofralara kadar ağızdan geçen her lezzet illa ki salça durağına uğrar. Salçalı yumurtayı düşünün mesela ya da salçalı ekmek. Tarhana çorbası içinde veyahut bir et yemeğinin en can alıcı yerinde.
Peki hayatımızın bu kadar içinde olan salçayı nasıl saklayacağız? Küflenen salçayı hemen çöpe atmalı mıyız yoksa onu kurtarmanın bir yolu var mı? Ya da bir adım geriye çekelim mevzuyu, salçayı küflendirmemek için muhafaza şartları nelerdir?
Haydi gelin hep birlikte salçanın bozulmaması için nelere dikkat etmeli, salça israfının önüne nasıl geçeriz hususlarına bir göz atalım.
Salça Nasıl Saklanır?
Domates Salçası ve Biber Salçası Nasıl Muhafaza Edilir?
Salçanın bozulmaması için ne yapmalı sorusuna verilecek ilk cevap aslında yeni bir soru barındırır. Ev salçası mı yoksa endüstriyel hazır salça mı? Daha kısa süreceği için ilk etapta endüstriyel salçaların muhafaza şartlarını kısaca ele alıp, sonrasında ev yapımı salçaların daha detaylı olan saklama şartlarına geçebiliriz.
Endüstriyel salça ya da halk arasında hazır salça diye de bilinen mamullerin birçoğunda halihazırda ilave katkı ve koruyucu malzeme olduğu için ömürleri daha uzun, saklama koşulları daha esnektir.
Yine de marketlerden hazır salça alırken etiketlerini okuyup, içindekiler kısmına mercek tutmak gerekir. Bilinçli bir tüketici olmak adına hazır salça nasıl saklanır sorusunun cevabına giden en kestirme yol etiket okumayı bilmekten geçer.
Ev yapımı salçanın saklama koşullarında da değineceğimiz üzere, hazır salçanın muhafaza şartlarının da ilkini havayla teması kesmek meselesi oluşturur.
Salçada küf oluşumunu başlatıp hızlandıran en mühim unsur; salçanın kapağının kapalı olmamasından sebep hava almasıdır.
O yüzden hazır salçalar da ilk dikkat edeceğimiz husus; ambalajı açılmış salçanın havayla temasını kesmek olmalıdır. Bunun daha rahat olabilmesi için, eğer hazır salçayı tenekede alıyorsak, cam bir kavanoza aktarmalıyız. En azından salçanın havayla temasını engellemek için kapak kapama yöntemi, tenekenin ağzını kapatmaktan çok daha basit olacaktır.
Bir diğer husus, etikette yer alan son kullanma tarihine riayet etmek olmalıdır.
Hazır salçayı saklama için en uygun ortam buzdolabıdır. İlk kullanımdan ya da tenekeden cam kavanoza ambalaj değişiminden sonra üzerini tamamen kaplayacak kadar zeytinyağı gezdirin. Kapağını kapatın ve buzdolabına koyun. Her kullanımda zeytinyağı da bir miktar azalacağı için muhakkak surette üzerinin zeytinyağlı kaplamasını korumaya çalışın.
Tüketim esnasında mümkün olduğunca ahşap kaşık kullanın.
Hazır salçaların tuz oranı, ev yapımı salçalara göre çok daha az olduğu için, içerisinde tuz ilave edilerek de doğru şartlarda ömrü uzatılabilir.
Şimdi gelelim ev salçasına. Bakalım ev salçasının saklama koşullarında nelere dikkat etmeliyiz?
Ev salçaları bünyesinde ilave koruyucu ve katkı malzemesi içermediği için sadece tuzla ömrünün uzaması sağlanır. Evet tuz her ne kadar çok güçlü bir koruyucu olsa da onca emekle yapılan ev yapımı domates salçası ve ev yapımı biber salçasının saklama koşulları da oldukça hassastır.
Öncelikle ev yapımı salçayı kendimiz de yapsak, güvendiğimiz bir yerden de alsak en mühim husus, tüketime hazır halde olan salçanın yoğun bir kıvama sahip olmasıdır. Yani suyunun iyice uçurulması ve neredeyse katı kıvama gelmesidir. Aksi taktirde içinde kalan su, zamanla salçanın bakteri üretmesine neden olacak ve bozulmasını hızlandıracaktır.
Ev salçasının ömrü ne kadardır diye düşünecek olursak tamamen saklama koşullarına bağlı olmakla birlikte 2 seneye kadar dayanır diyebiliriz.
Salça plastik kapta saklanır mı ya da salça poşette saklanır mı gibi istifhamlar oluşursa kafamızda, vereceğimiz ilk cevap; plastik kullanımı en son seçenek olmalıdır.
En sağlıklı saklama ambalajı cam kavanozdur. İleride değineceğimiz, “salça derin dondurucuya konur mu?” mevzuuna girmeden önce cam ambalajda salça saklama meselesini tam olarak kavramamız lazım. Zira herkesin müsait bir buzluğu ya da derin dondurucusu olmayabilir.
Ev yapımı salçamızı cam kavanoza aldık, üzerini tamamen zeytinyağı ile kapatıp havayla ilişkisini kestik akabinde de kavanozun ağzını sıkıca kapatıp yazın buzdolabında kışın ise serin ve güneş görmeyen bir yerde muhafaza ettik.
Kullanım esnasında mümkün olduğunda tahta kaşık kullanmaya özen gösterdik. Her alımda zeytinyağı miktarı da yavaş yavaş azalacağı için, salçamızın ömrü etkilenmesin diye zaman zaman zeytinyağı takviyesi yaptık. En doğal salça koruyucu yöntemlerinden biri budur diyebiliriz.
Ev salçası bozulur mu? Elbette bozulur. Suyu tam buharlaştırılmamış, kıvamsız bir salça bir de doğru şartlarda muhafaza edilmemişse bozulma ihtimali yüksektir.
Bozuk salça yersek ne olur diyecek olursanız bir latife ile cevap verelim deriz. Hadi bir yemeyi deneyin ve sonuçları bizimle paylaşın :)
Ev salçası nasıl korunur hususunda ilk yöntemi böylelikle anlatmış olduk.
Peki ev yapımı salça küflenir mi? Cevap yine çok net. Doğru şartlarda muhafaza edilmemiş ev yapımı salça da küflenmeye mahkumdur.
Salça neden kurtlanır ya da salça neden porlanır diye sorularla karşılaşıyoruz kimi zaman. Aslında burada devreye ağzından hava alan salça ve sıcakta kalan salça örnekleri devreye giriyor. Kurtlanma ve porlanmanın en temel sebepleri; salçanın hava alması ve serin bir ortamda saklanmaması diyebiliriz.
Salça neden kararır mevzuu da çok sık rastladığımız bir husus. Tavsiye edilen son tüketim tarihi yaklaşmış salçalarda görürüz kararma hadisesini. Aslında kurtlanma, küflenme, porlanma gibi fiziki bir salça bozukluğu söz konusu değilse, kararma tek başına bir bozulma emaresi değildir diyebiliriz. Evet kozmetik olarak bir hasarın alametidir ama kısa süre içinde tüketilirse bir problem çıkacağını düşünmüyoruz.
Küflenmiş salça kullanılır mı kullanılmaz mı diyecek olursanız, eğer küf derine inmişse salçayı imha etmek gerekebilir. Ama sadece yüzeyde ise küfün birkaç santimetre daha derinine inip, ilgili kısmı kaşıkla alıp yukarıda anlattığımız salça saklama teknikleri uyarınca muhafazaya devam etmek gerekir.
Son olarak en garanti ev yapımı salça saklama yöntemine gelelim. Derin dondurucuda salça muhafaza metodu. Salça derin dondurucuya konur mu demeyin.
Zira (-)18 derecede çalıştırılan bir derin dondurucu, mamül kalitesini olumsuz yönde etkileyebilecek her türlü canlı varlıklar için en kesin çözümdür. Zira hayatı durdurur, üreme engellenmiş olur ve muhafaza çok çok kolaylaşır.
Ev yapımı domates salçanızı ya da ev yapımı biber salçanızı porsiyonlara bölün. Bir buz kalıbı ya da benzeri silikon kalıplar kullanabilirsiniz. Akabinde derin dondurucu ya da no-frost bir buzluğa yerleştirin. Yemek yapacağınız zaman ihtiyacınız kadar salçayı kalıptan çıkartın ve rutin salça kavurma işlemine devam edin. İşte bu kadar rahat ve kolay.
Umarız faydalı bir yazı olmuştur. Zira buradaki temel amacımız emeğin hakkını gözetirken israfın da önüne geçmek. Böylelikle hem aile ekonomisine katkıda bulunmak hem de üretmenin kıymetini bir nebze olsun anlatabilmek.
Son olarak en iyi salça hangi yörenin sorusuna muhatap oluyoruz kimi zaman? Hepimizin malumudur; hammadde kalitesi ve üretim tekniği kaliteyi etkileyen en mühim unsurlardır.
Bu vesileyle diyebiliriz ki; Egeye Dönüş Domates Salçası ve Egeye Dönüş Biber Salçası üretilirken hem hammadde kalitesine, doğallığına ve temizliğine hem de üretim aşamasında geleneksel ve kadîm yöntemlere hassasiyetle dikkat eder.
Bundandır ki, yıllardır en çok sattığımız temel gıda malzemelerinden ikisi domates salçası ve biber salçasıdır.
Denemeyenlere duyurulur :)
Sağlık ve afiyetle kalınız.
Egeye Dönüş Kalem Ekibi