Nazillide Gencer - 1 Daha önce bileniniz, duyanınız var mı bilmiyorum ama çok lokal bir kavramdan bahsedeceğiz bugün; GENCER… Belki de ilk defa duyduğunuzu tahmin ettiğimiz bu kavramın mahiyetinden başlayalım evvelâ. Gencer, Ramazan ve Kurban Bayramlarının 4. gününde kurulan pazarlara verilen isim. Gencer günü geldiğinde, çevre köy ve ilçelerden gelen esnaflar toplanır. Civardan Nazilli’ye gelen genç erkeklerin ve kızların birbirlerini görerek, tanışmalarına ortam hazırlayan bir olaydır aynı zamanda. Aslında eski zamanlardaki evliliklerin temellerinin atıldığı yerlerdir de diyebiliriz. Bu pazarlarda, bayramda harçlık biriktirmiş çocukların paralarını harcadıkları panayırlar ve eğlenceli zamanlar geçirmeleri için lunaparklar bulunmaktadır. Gencer âdetinin tam tarihi belli olmamakla birlikte, 600 yıllık bir geleneğe dayandığı tahmin edilmektedir. Nazilli'de Gencer - 2 Gencer, Aydın ilinin Nazilli ilçesinde, çevre köylerin ve ilçelerinde etkisiyle ortaya çıkmıştır. Gencer günü, tezgahlar genellikle ilçe merkezlerine kurulur. Bunun nedenlerinden biri de farklı il, ilçe ve köylerden gelen insanlar için ulaşım kolaylığı sağlamaktır. Gencer’de neler mi satılıyor? Hediyelik eşyalardan, giysilerden tutun yörenin geleneksel yiyeceklerine kadar her şey mevcuttur. Meselâ; susam helvası, kar helvası, Gencer macunu… Evet yanlış okumadınız; Gencer macunu. Bu güne has imâl edilen bir macun. Haydi nasıl yapıldığına bir göz atalım. Gencer Macunu Satıcısı Çöven otu, üzüm suyu ve şeker temel malzemelerdir. Çöven otu kaynatılır, suyu ayrılır. Diğer yanda şeker şerbeti kaynatılır, iyice kaynayınca içine çöven suyu katılarak karıştırılarak kaynatılır. Üzüm suyu eklenir. Beyaz macun kıvamına gelene kadar kaynar. Sonra satışa hazırdır. Basit, lezzetli, hiçbir katkı malzemesi içermeyen Gencer macunu çok uzun süredir aynı tarifle yapılır ve satılır. Genellikle, satıldığı tezgâhlarda Gencer macununun yanında Susam helvası da yer alır. Birbirlerini tamamlayan lezzetler olduklarına inanılır. Peki macunu hazırlamanın püf noktaları nelerdir? Bakır kazanlarda, tahta kepçelerle hazırlanır. Ve çöven otundan başkası girmez bu macunun içine… Bir de Susam helvasını inceleyelim. Bol miktarda susamın yanında, fındık, badem ve ceviz içi de kullanılır. Az miktarda şeker ve bal ile pekmez ilave edilerek tatlandırılır. Gencer macunuyla ilgili ilginç bir keramette söz konusudur; bu macunu yiyen çiftlerin bir yıl boyunca kavga etmediklerine inanılır. Bu geleneksel güne son yıllarda talep azalmaya başlamıştır. Aslında değişen yaşam ve doğa şartlarından dolayı eski zamanlardaki kadar rağbet görmese de yine de unutulduğu söylenemez. Yaz aylarına denk gelen bayramlar ve yazın Ege bölgesinde yaşanan yüksek sıcaklıklardan dolayı talep azalmıştır. Gencer Macunu Susam Helvası Eski geleneklere göre Gencer yerine gelen gençlerin birbirlerini beğenmesi durumunda aileler görücüye gider, kız istenirdi. Yörede belli bir seneyi devirmiş birçok evliliğin temelinin Gencer günlerinde atıldığını biliyoruz. Son olarak; Gencer macunu sadece kendine has zamanlarda yani Gencer gülerinde üretilen bir lezzet. Onun haricinde bu lezzete ulaşmak pek mümkün değil. O yüzden tavsiyemiz; bu tadı ve Gencer coşkusunu merak edenler, Ramazan veya Kurban Bayramlarının 4. Günü Nazilli civarında olmaya özen göstersinler. Hem geleneksel heyecanı, yöresel zenginliği keşfetsinler, hem de Gencer macununun tadına baksınlar… Fena mı olur? Kaleme Alan: Hüsnü Egemen ABİRDÂN